یکی از خدماتی که برای سرمایه گذاران بورس بسیار اهمیت دارد، دریافت اعتبار از کارگزاری برای خرید و فروش سهام است. سرمایه گذاران با استفاده از اعتباری که از کارگزاری دریافت می کنند، پول بیشتری در اختیار خواهند داشت. بناراین می توانند سهام بیشتری بخرند و در نتیجه بیشتر سود کنند.

به زبان ساده اعتبار خرید سهام در حقیقت مقدار وجهی است که کارگزاری در اختیار مشتریان خود قرار می دهد، تا آنها بتوانند در کنار سرمایه اصلی خود از آن برای خرید سهام بیشتر استفاده کنند. اعتبارات کارگزاری ها دارای تاریخ سررسید مشخصی برای تسویه می باشد. بعد از سر رسیدن موعد تسویه، مشتری باید نقدینگی مورد نیاز را (یا از طریق فروش یا واریز الکترونیکی و یا حسابی) تهیه و اعتباری که از کارگزاری دریافت کرده است، را تسویه نماید. 

در زمان اخذ اعتبار باید به این نکته توجه داشت که اعتبار می تواند مثل یک شمشیر دو لبه عمل کند، در صورت مساعد بدون شرایط بازار و استفاده از اعتبار می توان سود بیشتری کسب کرد، بالعکس این شرایط نیز می تواند اتفاق بیفتد، در شرایط نامساعد بازار استفاده از اعتبار می تواند ضرر مشتری را افزایش دهد، هنگام اخذ اعتبار این موارد نیز باید مد نظر قرار گیرد و عواقب آن در صورت عدم آگاهی و عدم شناخت کافی مشتری از شرایط بازار می تواند جبران ناپذیر باشد.

روش دریافت اعتبار از کارگزاری بیدار

در کارگزاری بیدار جهت اعطای اعتبار، گردش حساب افراد ملاک عمل قرار می گیرد. اگر مشتری عضو کارگزاری بیدار باشد، گردش حساب فصل گذشته او مورد بررسی قرار خواهد گرفت و اگر مشتری جزو مشتریان کارگزاری بیدار نباشد، از ایشان درخواست می شود تا گردش حساب سه ماه قبل خود را در فرمت اکسل جهت بررسی به واحد اعتبارات کارگزاری ارسال نماید. پس از انجام محاسبات مبلغ اعتبار قابل اعطا از طرف کارگزاری به مشتری اعلام می شود.

اگر هنوز ثبت نام نکرده اید، صفحه ثبت نام بورس را مطالعه نمایید.

اعتبار اعطایی معادل 5 تا 7 درصد از متوسط ارزش معاملات سه ماهه گذشته مشتریان می باشد، این مبلغ هر سه ماه یک بار (تاریخ بیستم ماه پایانی هر فصل) تعدیل مثبت یا منفی خواهد داشت.

سوالات متداول:

1- مدت زمان اعتبار اعطایی چند ماه می باشد؟

اعتبار در هر موقع از سال در صورت وجود حداقل حجم گردش حساب به افراد تخصیص می یابد.

2-تضمین برای اعتبار به چه صورت و با چه شرایطی اخذ می شود؟

سهام فردی که از اعتبار نزد کارگزاری استفاده می کند، جهت جلوگیری از تغیر ناظر و خروج سهام ایشان از کارگزاری و مشکلات آتی، در کارگزاری فریز می شود. علاوه بر مورد یاد شده، معادل 150 درصد مبلغ اعتبار آنلاین تخصیص یافته به اشخاصی که از اعتبار برخط (آنلاین) استفاده می کنند، سهم از طرف مشتری معرفی شده و محدودیت فروش برای سهم یاد شده ایجاد می گردد یا معادل 150 درصد ذکر شده چک (صیاد و در وجه کارگزاری بیدار) اخذ می شود، چک باید به اسم شخص مشتری و بدون تاریخ به  واحد اعتبارات کارگزاری ارائه شود.

3-من قبلا در کارگزاری دیگری سهم خریدم و در حال حاضر میخواهم دوباره به همان سهم اضافه کنم. اگر بخواهم از کارگزاری بیدار اعتبار بگیرم سهم خریداری شده به کدام کارگزاری منتقل می شود؟

در صورتی که سهم در کارگزاری اول فریز شده باشد و در کارگزاری بیدار عملیات فریز جهت انتقال سهم تا قبل از ساعت 16 روز خرید انجام نشود، سهم خریداری شده به سهام موجود در کارگزاری اول اضافه خواهد شد و عواقب سوء آن بر عهده مشتری خواهد بود.

4- من در کارگزاری دیگری به ارزش  500 میلیون تومان پرتفو دارم، اگر پرتفو خود را به کارگزاری بیدار انتقال دهم در ابتدا چقدر اعتبار دریافت خواهم کرد؟ 

در کارگزاری بیدار برای اعطای اعتبار گردش حساب افراد ملاک عمل قرار می گیرد و از مشتری درخواست می شود تا گردش حساب سه ماه قبل خود را به واحد اعتبارات ارسال کند. پس از انجام محاسبات مبلغ اعتبار قابل اعطا اعلام می شود.

5- من در حساب خود فروش انجام داده ام و درخواست وجه زده ام، اما در موعد پرداخت پولی به حسابم واریز نشده، مشکل چیست؟

مشتریان زمانی که از اعتبار استفاده می کنند به همان مبلغ استفاده شده به کارگزاری بدهکار می شود، در این حالت (بدهکاری مشتری) طبق دستور سازمان بورس و در راستای مبارزه با پولشویی کارگزاری مجاز به پرداخت به مشتری نخواهد بود، در صورتی که مشتری تقاضای درخواست وجه داشته باشد باید مبلغ مورد نیاز خود را مازاد بر اعتبار استفاده شده به فروش برساند(مثلا وقتی مشتری 1.000.000.000 ریال اعتبار استفاده کرده و بخواهد 500.000.000 ریال وجه دریافت کند باید 1.500.000.000 ریال فروش انجام دهد) در صورت فروش و درخواست پرداخت وجه، مشتری باید 2 روز کاری خرید و یا فروشی انجام ندهد تا در پروسه پرداخت مشکلی ایجاد نشود. در روز سوم و پس از واریز وجه یاد شده به حساب بانکی، مشتری می تواند طبق روال قبل خرید و  فروش خود را انجام دهد. 

6-از کارگزاری بابت تسویه اعتبار تماس گرفتند. چه اقداماتی باید انجام دهم؟

در ابتدا اعتبار تخصیص یافته به حساب مشتری (شارژ حساب وی) می‌شود، سپس سهامی که بر روی آنها محدودیت فروش ایجاد شده، از حالت محدودیت خارج می شوند. در این حالت مشتری می تواند سهام خود را بفروشد و مراحل بعدی (فریز سهم، درخواست برگه سهام و ...) توسط واحد پذیرش انجام می شود.

7- زمان تسویه اعتبارات چه تاریخی می باشد؟

مهلت نهایی تسویه حسابها یکبار در پایان سال (20 اسفندماه) بوده و تصفیه برای تمامی مشتریان لازم الاجرا می باشد.